გრამატიკა
გარემოება ჰქვია
წინადადების წევრს, რომელიც გვიჩვენებს, თუ სად, როდის, როგორ, რატომ, რისთვის,
რამდენად, რამდენჯერ ხდება მოქმედება.
გარემოება ჩვეულებრივ
ზმნას უკავშირდება: გვიან მოვედი, ადრე წავიდა...
გარემოებად
გამოყენებულია ზმნიზედა და ბრუნვიანი სიტყვა (სახელი და სახელზმნა).
შინაარსის მიხედვით
გარემოება იყოფა შემდეგ ჯგუფებად: ადგილისა, დროისა, ვითარებისა, მიზეზისა,
მიზნისა.
ადგილის გარემოება
გამოხატავს მოქმედების ადგილს და მიუგებს კითხვაზე: საით? სად? საიდან? საითკენ?
სადამდე?
მაგ.: გ ა რ ე თ ცივი ქარი ქროდა; ბიჭი მ ა ნ ქ ა ნ ა ს თ ა
ნ იდგა. სოფლის ს კ ო ლ ა მ დ ე ფეხით გაიარა. ანა კ ა ხ ე თ შ ი წავიდა...
წინადადებაში დროის
გარემოება მოქმედების დროს აღნიშნავს. მისი კითხვებია: როდის? რამდენ ხანს? რა
ხნიდან? სანამდე?
მაგ.: ხ ვ ა ლ დიდი დღეა... დ ღ ე ს ა დ რ ე
ავდექი. ზ ა მ თ ა რ შ ი ბეღურებს
სცივათ. ს ა ღ ა მ ო ს თეატრში წავიდეთ...
ვითარების გარემოება
გამოხატავს, თუ როგორ ხდება მოქმედება. იგი მიუგებს კითხვებზე: როგორ? რანაირად?
რამდენად? რამდენჯერ?
მაგ.: სოსოს ძ ა ლ ი ა ნ
უყვარს ნადირობა. დღეს კ ა რ გ ა დ გამოიყურები. მანქანა ს წ რ ა ფ ა დ
მიდიოდა. ქალი მ შ ვ ი დ ა დ უყურებდა ყველაფერს...
მიზეზის გარემოება
აღნიშნავს მოქმედების მიზეზს. მისი კითხვებია: რატომ? რის გამო? რა მიზეზით?
მაგ.: ბავშვმა შ ი შ ი ს ა გ ა ნ ტირილი დაიწყო. ს ი ბ ნ ე ლ
ი ს გ ა მ ო ვერაფერს ვხედავდი. შ ი მ შ ი ლ ი ს ა გ ა ნ შეწუხებული მგლები ყმუოდნენ...
მიზნის გარემოება
გადმოგვცემს მოქმედების მიზანს. მისი კითხვებია: რისთვის? რა მიზნით?
გუშინ ს ა ნ ა დ ი რ ო დ წავედი. ბავშვები დ ა ს ძ ი ნ ე ბ ლ ა დ მოემზადნენ. გიგას ს ა თ ა მ ა შ ო დ ეძახიან...
-
დაწერეთ ხუთი წინადადება, სადაც იქნება ადგილის გარემოება.
-
დაწერეთ ხუთი წინადადება, სადაც იქნება დროის გარემოება.
- დაწერეთ ხუთი წინადადება, სადაც იქნება ვითარების გარემოება.