გრამატიკა
![IDevice Icon](icon_activity.gif)
მიზნის გარემოებითია
დამოკიდებული წინადადება, რომელიც გადმოგვცემს მთავარი წინადადების
ზმნა-შემასმენლით გამოხატული მოქმედების მიზან-დანიშნულებას. მისი კითხვებია:
რისთვის? რა მიზნით? მთავარს უერთდება რ ო
მ და
რ ა თ ა კავშირებით.
მაგ.: მე ჩონგური
მისთვის მინდა, რ ო მ სიმართლეს
მსახურებდეს... პატარას დიდი გზა უნდა გაევლო,
რ ა თ ა სკოლაში მისულიყო...
მთავარ წიანდადებაში,
ჩვეულებრივ, თხრობითი კილოს ფორმებია, იშვიათად კავშირებითისა, დამოკიდებულში კი -
კავშირებითისა ან თხრობითისა კავშირებითის მნიშვნელობით.
მთავარსა და
დამოკიდებულ წინადადებაში, ჩვეულებრივ, სხვადასხვა მწკრივის ფორმებია გამოყენებული,
იშვიათად - ერთი და იმავე მწკრივისა.
ა) მთავარ
წინადადებაში აწმყოს მწკრივია, დამოკიდებულში - მეორე კავშირებითისა: ნინო ბევრს
მეცადინეობს, რომ გამოცდაზე კარგი შეფასება
დ ა ი მ ს ა ხ უ რ ო ს.
ბ) დამოკიდებულში
მეორე თურმეობითის ფორმაა, მთავარში - თხრობითი კილოს ფორმა წარსული დროისა
(ჩვეულებრივ, წყვეტილი, იშვიათად, უწყვეტელი, ხოლმეობითი): კარი სწრაფად მ ი ხ უ რ ა ,
რომ სიცივე არ შ ე მ ო ს უ ლ ი ყ
ო ოთახში...
გ) მთავარში წყვეტილის
ფორმაა, დამოკიდებულში მეორე კავშირებითისა; მაგ.: ამ უნივერსიტეტში იმიტომ ჩ ა ა ბ ა რ ა , რომ კარგი განათლება მ ი ი ღ ო ს .
მიზეზის გარემოებითია
დამოკიდებული წინადადება, რომელიც აღნიშნავს იმის გამომწვევ მიზეზს, რაზედაც
მთავარ წიანდადებაშია ლაპარაკი. მისი კითხვებია: რატომ? რა მიზეზით? რის გამო?
მთავარ წინადადებასთან მას აერთებს: რომ, იმიტომ
რ ო მ , რ ა დ გ ა ნ ა ც , ვ ი ნ ა ი დ ა ნ .
მაგ.: გარეთ იმიტომ გამოვიდა, რ ო მ შინ ჯდომა აღარ შეეძლო. ამას ი მ ი ტ ო მ ვაკეთებ, რომ შენთვის კარგი მინდა. უმცროსმა უფროსს უნდა გაუგონოს, ვ ი ნ ა ი დ ა ნ უფროსს მეტი ჭკუა აქვს. მე ამ ოჯახს კარგად ვიცნობდი, რ ა დ გ ა ნ ა ც მეზობლად ვცხოვრობდი...
- დაწერეთ ხუთი რთული ქვეწყობილი წინადადება, სადაც დამოკიდებული
წინადადება იქნება მიზნის გარემოებითი.
- დაწერეთ ხუთი რთული ქვეწყობილი წინადადება, სადაც დამოკიდებული
წინადადება იქნება მიზნის გარემოებითი.
- დაწერეთ ხუთი რთული ქვეწყობილი წინადადება, სადაც დამოკიდებული წინადადება
იქნება მიზეზის გარემოებითი.