გრამატიკა / ლექსიკა - Քերականություն / Վարժություններ - Qrammatika / Leksika
![IDevice Icon](icon_activity.gif)
![](gramatika.jpg)
![](leqsika.jpg)
”უნდა” ზმნის უღლება და კონსტრუქციები
”უნდა”բայի խոնարհումը և կառույցները
”უნდა” felinin hallanması və quruluşu
ზმნა უნდა თავისებურად იუღლება. მას არ
აქვს წყვეტილის მწკრივის ფორმები. მომავალ დროსაც თავისებურად აწარმოებს: ეცვლება
(ურთულდება) ფუძე:
უნდა
– ენდომება...
უნდა იმ თავისებურ ზმნათა ტიპს განეკუთვნება, რომლებსაც სუბიექტი
მიცემითში აქვს: უნდა მას (შეადარეთ: აკეთებს ის; არის ის...).
უნდა
բայը յուրատեսակ է խոնարհվում: Այն չունի կատարյալի բայաշարքերը: Ապառնի ժամանակը ևս յուրօրինակ է կազմում. փոխվում է (բարդանում
է) հիմքը.
უნდა-ն այն յուրօրինակ բայերի տեսակին է պատկանում, որոնց սուբյեկտը` ենթական,
տրական հոլովով է դրվում. უნდა მას (համեմատե՛ք. აკეთებს
ის; არის ის...).
უნდა - feli özünəməxsus təsriflənir. Onun bitmiş forması yoxdur. Gələcək zamanıda özünəməxsus halda yaranır. Kökü dəyişir ( mürəkkəbləşir).
უნდა
– ენდომება...
უნდა elə xüsusi fel tipinə aiddir,hansının subyekti yönlükdə var: უნდა მას (müqayisə edin:
აკეთებს ის; არის ის...).
ახლანდელი |
მომავალი |
წარსული |
„უნახავი“
წარსული |
მე მ–ინდ–ა |
მე მ–ენდომებ–ა |
მე მ–ინდოდ–ა |
მე მ–დომები–ა |
შენ გ–ინდ–ა
|
შენ გ–ენდომებ–ა |
შენ გ–ინდოდ–ა |
შენ გ–დომები–ა |
მას უ–ნდ–ა
|
მას ენდომებ–ა |
მას
უნდოდ–ა |
მას ს–დომები–ა |
ააგეთ 5 წინადადება „უნდა“ ზმნის სხვადასხვა დროის
ფორმების გამოყენებით
Կազմեք 5 նախադասություն „უნდა“ բայի տարբեր ժամանակաձևերի կիրառությամբ
„უნდა“ felini müxtəlif zaman formalarında işlədərək 5 cümlə qurun
აცვი-ა - იცვამ-ს დაპირისპირება
აცვი-ა - იცვამ-ს հակադրությունը
აცვი-ა - იცვამ-ს
qarşılaşdırma
ფორმა აცვია გამოხატავს სტატიკას, ანუ ისეთ მოვლენას, როცა მითითება
ხდება მოქმედების შედეგზე (პერანგი აცვია
– ესე იგი, პერანგი ჩაიცვა და ახლა ტანზე
აქვს...); იცვამს – დინამიკურ მოქმედებაზე მიუთითებს (მოქმედება, რომელსაც
ჯერ შედეგი არ მოჰყოლია).
ზმნები აცვია და იცვამს განსხვავებულად იუღლებიან:
აცვია ձևն արտահայտում է ստատիկություն, այսինքն` այնպիսի երևույթ, երբ մատնացույց է արվում գործողության արդյունքը (პერანგი აცვია` այսինքն` վերնաշապիկը հագել է, և այն այժմ իր հագին է, այլ կերպ ասած` հագած է …. ): იცვამს-ն արտահայտում է դինամիկ գործողություն (գործողություն, որին դեռ չի հետևել արդյունքը).
აცვია և იცვამს բայերը տարբեր կերպ են խոնարհվում.
აცვია - forması statikanı yada hərəkətin nəticəsində olan hadisəni bildirir (köynəyi geyinib – demək ki, köynəyi geyindi yada indi əynindədir).
იცვამს - dinamik hərəkəti göstərir (hələ nəticə verməyib)
აცვია və იცვამს felləri fərqli işlənirlər:
ახლანდელი დრო
მხ. რ. |
მრ. რ. |
||
მე ვ–იცვამ |
მე მ–აცვი–ა |
ჩვენ
ვ–იცვამ–თ |
ჩვენ
გვ–აცვი–ა |
შენ იცვამ |
შენ
გ–აცვი–ა |
თქვენ იცვამ–თ |
თქვენ
გ–აცვი–ა–თ |
ის იცვამ–ს |
მას აცვი–ა |
ისინი
იცვამ–ენ |
მათ
აცვი–ა–თ |
მომავალი
მხ. რ. |
მრ. რ. |
||
მე ჩა–ვ–იცვამ |
მე
მ–ეცმევ–ა |
ჩვენ
ჩა–ვ–იცვამ–თ |
ჩვენ
გვ–ეცმევ–ა |
შენ ჩა–იცვამ |
შენ
გ–ეცმევ–ა |
თქვენ ჩა–იცვამ–თ |
თქვენ
გ–ეცმევ–ა–თ |
ის ჩა–იცვამ–ს |
მას ეცმევ–ა |
ისინი
ჩა–იცვამ–ენ |
მათ
ეცმევ–ა–თ |
წარსული
მხ. რ. |
მრ. რ. |
||
მე ჩა–ვ–იცვი |
მე
მ–ეცვ–ა |
ჩვენ
ჩა–ვ–იცვი–თ |
ჩვენ
გვ–ეცვ–ა |
შენ ჩა–იცვი |
შენ
გ–ეცვ–ა |
თქვენ ჩა–იცვი–თ |
თქვენ
გ–ეცვ–ა–თ |
მან ჩა–იცვ–ა |
მას ეცვ–ა |
მათ
ჩა–იცვ–ეს |
მათ
ეცვ–ა–თ |
შეასრულეთ წერითი დავალება
Կատարեք գրավոր առաջադրանքը
Yazılı tapşırığı yerinə
yetirin
28P3
სავარჯიშოები ლექსიკის
გასავითარებლად
Վարժություններ բառապաշարի յուրացման համար
Leksikanın mənimsənilməsi üçün çalışmalar
ჩამოთვალეთ ზამთრის ტანსაცმელი და
ფეხსაცმელი.
Թվարկե՛ք ձմեռային հագուստը և կոշիկները:
Qış paltarı və
ayaqqabısını sadalayın.